301 CHRISTINE TREEDT VOOR HET VOETLICHT

DE VERDEDIGING VAN DOORNIK DOOR CHRISTINE DE LALAING (IN 1576). Publiek domein. Philippe-Auguste Hennequin (1824).
DE VERDEDIGING VAN DOORNIK DOOR CHRISTINE DE LALAING (IN 1576). Publiek domein. Philippe-Auguste Hennequin (1824).

VERSCHOLEN IN EEN KERKZAAL

Thea-Warrior

 

Magali Vangilbergen van het Museum voor Schone Kunsten in Doornik stuurt me een kleurige afbeelding van het schilderij 'De Verdediging van Doornik door Christine de Lalaing (in 1576)'. Ik jubel helemaal. Ze biedt meteen excuses aan omdat het cliché een mindere kwaliteit kent, maar het Museum bezit geen beter exemplaar. Het kleurenschema is opvallend oranje. Staat er een gouden leeuw op het blauwe vaandel? Aan wie hoort deze wapenvlag, toe? Aan de Staatsen? Is het de vlag van het graafschap Nassau? Van Willem van Oranje-Nassau? Aan de rechterkant zwaait vier de vlag van Doornik: een witte torenop een rode ondergrond. 

In haar mail vertelt Magali Vangilbergen dat het schilderij zich sinds jaar en dag in de Protestantse Kerk van Tournai bevindt; in de Rue Barre Saint-Brice. Het is alsof mijn schoenen uitvallen, immers in één van de middeleeuwse huizen bij de Sint-Brixiuskerk. Op maandag 13 september 2021, als ik de omgeving van de Sint-Brixius verken, staan bij de ingang daarvan mensen te praten. De galerie ernaast is donker. Als ik naar die mensen kijk, flitst een vage gedachte door me heen: 'Daar wil ik nog wel een keer kijken...'

Als de Groene Energielijn van de Sint-Brixiuskerk de Rue Barre Saint-Brice oversteekt, loopt deze Energielijn dan door de Protestantse Kerk? 

 

Detail dia 11 van de installatie van predikante Sylvie Gambarotto. https://slideplayer.fr/slide/15919708/
Detail dia 11 van de installatie van predikante Sylvie Gambarotto. https://slideplayer.fr/slide/15919708/

Als ik de mail van Magali op zondag heb gelezen, vlieg ik razendsnel over het wereldwijde web om informatie over de Protestantse Kerk te vinden. Openingstijden en rechtstreekse telefoonnummers ontbreken, maar Silvie Gambarotto blijkt er de predikante te zijn.

Vrij snel ontdek ik een diapresentatie de dato 18 oktober 2015, de dag waarop ze feestelijk als predikante in de kerk wordt geïnstalleerd. Op de elfde dia pronkt hoog aan de wand van de kerkzaal het schilderij 'De Verdediging van Doornik door Christine de Lalaing (in 1576)'.

Haha, behoorlijk goed verborgen en zonder naam, bevindt het schilderij uit 1824 van Philippe-Auguste Hennequin zich tòch op het wereldwijde web. De woonstee van de oude schilder mag zich gelukkig prijzen.

 

Wie is Christine de Lalaing? Wat zijn haar leefomstandigheden? Wat is haar motivatie om zich bovenop de walmuren van Doornik hard te maken voor de verdediging van de stad? Op Levendweb is ze al meer voorbijgekomen. Tijdens mijn eerste bezoek aan Doornik maak ik op zondagmorgen 3 maart 2019 als een van de eerste foto's op de Grand'Place een foto van haar standbeeld. Het is een extreem stoer beeld uit 1863 van Christine getooid in een harnas van de hand van de Doornikse beeldhouwer Aimable Dutrieux.

Jérémie Benoit (1994) die mij in zijn boek Philippe-Auguste Hennequin 1762-1833 zo prachtig de zwart-witafbeelding van het schilderij heeft aangeleverd (dank daarvoor!), schrijft '...dat het schilderij een episode illustreert van het verzet in de stad Tournai tegen de belegering door de Hollanders in 1576 op het moment van de scheiding tussen de noordelijke en zuidelijke Nederlanden.'

Volgens hem '...waarborgt Christine de Lalaing, prinses van Epinoy, de verdediging van de stad tegen de troepen van Willem van Oranje. Uiteindelijk zal de stad door de laatsten worden ingenomen, ondanks de door Alexander Farnese, landvoogd van de Spaanse Nederlanden, geboden hulp.'

 

De Protestantse Kerk naast de galerie in de Rue Barre St Brice. Foto 25 juli 2021; na ons eerste bezoek aan de Sint-Brixiuskerk.
De Protestantse Kerk naast de galerie in de Rue Barre St Brice. Foto 25 juli 2021; na ons eerste bezoek aan de Sint-Brixiuskerk.

De zenuwen krijg ik van deze opmerkingen van Jérémie Benoit, het lijkt een knap staaltje geschiedvervalsing. Eerlijk, ik zie er behoorlijk tegenop, maar met het boek Christine de Lalaing - Princesse d'Epinoy van Théodore Juste uit 1861 en natuurlijk met hulp van het wereldwijde web moet het me lukken om, met jaartallen als houvast, een globaal levensverhaal van deze vrouw en haar tijd te schetsen.

 

Ik heb gewoon behoefte aan de waarheid. Welk geloof heeft Christine de Lalaing aangehangen? Katholiek of protestant? Doet het ertoe? Waarom wordt ze bij haar vertrek uit de stad, nadat Doornik het beleg heeft verloren, toegejuicht? Waarom gaat ze er vandoor met gouden en zilveren schatten uit de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal? Welke beweegredenen heeft zij gehad om zich zó te gedragen?

 

Bronnen

- Aimable Dutrieux.

Op 6 januari 2022 van http://connaitrelawallonie.wallonie.be/fr/etiquettes/dutrieux-aimable#.YdcS0S1x9TE

- Christina de Lalaing. Op 6 januari 2022 van https://nl.wikipedia.org/wiki/Christina_van_Lalaing

- Wapen van Nassau. Op 4 januari 2022 van https://nl.wikipedia.org/wiki/Wapen_van_Nassau

 

Linken

---> Dia's van de installatie van Sylvie Gambarotto

 

---> 302 EEN GODSDIENSTOORLOG EN MEER - Koning Philips II aan het Roer

---> LIEFDE 2021 CT Inhoud

---> QUEESTE

---> HOME