EEN STAD VOL ROMANTIEK
Thea-Warrior
Na drieën is in Hotel Cathedrale de door ons gereserveerde kamer gelukkig toegankelijk: schoenen en sokken uit en met brandende voeten languit op bed. Rust voor de twee oudjes!
Het hotel bevindt zich aan de Place Saint-Pierre en liggend op bed grijns ik opnieuw breed omdat ik hier aan het Sint-Pietersplein een kamer heb gereserveerd... moet daarbij natuurlijk aan het grote plein in Rome denken. Rome... waar zich ook een Billenniummonument van Rafael Verjans bevindt. Rome, de stad welke ik als laatste stad voor mijn queeste heb verkozen... of ik genoeg tijd van leven heb om daar aan te komen!?
Kamer 108 op de eerste verdieping is eenvoudig, het raam kijkt uit op een mooie binnenplaats waar blijkbaar een smalle weg doorheen loopt. In gedachten zie ik paarden en koetsen. Ooit heeft het hier flink geklepperd en gerateld. Nu klinkt er echter heavy-metal-muziek in een opzwepend ritme. Weinig rustbevorderend aangezien het ritme sneller gaat dan mijn hartslag. Ons kamernummer is bijzonder. Waarom!? In Tournai kom ik niet erop, nu wel: de TIEN- EN ACHTSTRALENSTER.
Ik peins over de Sint-Pieterskerk met het altaar van het Sint-Lucasgilde. Hotel Cathedrale staat deels op de plek van deze kerk. Robert Campin, Rogelet de le Pasture en Jan van Eyck hebben samen met andere Doornikse schilders zeker één keer, voorafgaand aan het (jaarlijkse) Gildefeest, de Heilige Mis bij dit Lucasaltaar bijgewoond. Ze hebben er gebeden... als het goed is... en als 11-jarige Doornikse stadsjongen heeft Louis Gallait de afbraak van de Sint-Pieterskerk meegemaakt. Daarna heeft hij beslist het nieuwe plein en het binnenhofje van het hotel verkend.
Via het wereldwijde web (de-lage-landen.com) weet ik dat het erfgoed van Doornik in de 19de eeew behoorlijk onder druk heeft gestaan; in 1820 is het oude gemeentehuis afgebroken, in 1821 de Sint-Pieterskerk. Idem enkele bruggen over de Schelde; in 1832 de Arche de Saint-Jean en in 1874 de Arc des Chafours.
Om de kwetsbare economie middels scheepvaart te beschermen wordt nu de centrale doorgang van de 'middeleeuwse' Pont des Trous verbreed en verhoogd. De meningen over de zinvolheid van deze ingreep zijn sterk verdeeld. Lastig; degenen die het erfgoed verdedigen - dat tegenwoordig in redelijk goede handen is - krijgen er begrijpelijk buikpijn van. Ik hou van het oude, van de geschiedenis ervan, en ik weet dat het materiële aan slijtage onderhevig is, bewuste afbraak of vernietiging voelen toch anders. Het is maar goed dat ik de oplossing ook niet in pacht heb.
Veilig in de wind verorberen we korte tijd later een goed maal op de Grand'Place. Op weg ernaartoe fotografeer ik de memoriesteen voor kanunnik Warichez. Erboven, in een nis, een groot beeld van de Maagd Maria. Ik merk dat er vraagtekens in mijn hoofd opkomen, maar weet niet waarom. Na het diner wandelen we langs de Lakenhal (die iedereen oproept zich tegen het virus te verenigen), door de wijk erachter en langs het Billenniummonument naar het Museum voor Schone Kunsten. Morgen hebben we daar om 10.30 uur een afspraak om de collectie te bekijken... weet ik nu vast waar het museum zich precies bevindt, ga ik morgen niet verdwalen of te laat komen. Ben benieuwd naar de werken van 'mijn' schilders.
In de Rue de l'Enclos Saint-Martin zien we, schuin tegenover de ingang van het museum, hoog aan een stoere muur een plattegrond van de Sint-Maartensabdij uitgebeiteld in een hardstenen plaat.
Via het wereldwijde web weet ik dat in de 7de eeuw Sint Elooi, bisschop van Noyon en Tournai op deze plek een klooster heeft gesticht. In 1092 zijn de ruïnes van dit klooster door het kapittel van de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal geschonken aan Odo van Doornik - een goede bekende van Ailbertus d'Antoing. Odo doet het geschenk uitgroeien tot de befaamde bloeiende Sint-Maartensabdij. Door de eeuwen heen is de groei echter niet bestendig. In de 14e eeuw verloedert de abdij. Hoewel de abdij er op wereldlijk niveau weer bovenop komt, lukt het niet meer om spiritueel nog toonaangevend te zijn.
In 1671 komt de Franse koning Lodewijk XIV de eerste steen voor een nieuwe abdijkerk leggen en in de 18de eeuw slaat abt Robert Delezenne in het complex aan het verbouwen; tussen 1763 en 1767 laat hij in classicistische stijl het 130 meter brede abtenpaleis optrekken. Enkele decennia later, in 1796, worden alle benedictijnen door de wervelwind van de Franse revolutie uit hun behuizing verjaagd. Het jaar daarop wordt de abdij afgeschaft en een groot deel van de gebouwen afgebroken. In 1804 gaat de abdijkerk voor de vlakte, maar in 1809 trekt het stadsbestuur van Doornik in de schitterende abtenresidentie. Eerst voorlopig, in 1830 alsnog definitief.
Ik bemerk onrust in mijn hoofd; in het huidige Hôtel-de-Ville loopt een energielijn door de gerestaureerde pandhofgang van de abdij... is het de bedoeling dat ik daarmee nog iets doe!? Of is het hier slechts spel?
Op deze stille avond leent het Parc du Musée zich uitstekend om tai chi te beoefenen. Daarna wandelen we naar de Squaire Bonduelle, het park met de grote fonteinen, opzij van het Hôtel-de-Ville. Louis Gallait, de trots van Tournai, torent hoog op zijn sokkel. Volgens de site 'Connaître la Wallonie' heeft beeldhouwer Guillaume Charlier de illustere zoon van de stad gerealiseerd en Victor Horta de sokkel ontworpen. Vier jaar na Louis' dood is het beeld in het park geplaatst. Drie bronzen reliëfs tonen memorabele momenten: de inhuldiging in 1832 in Tournai nadat Louis met zijn schilderij 'De Schattingpenning van de Keizer' in Gent de eerste prijs voor de Geschiedenis heeft behaald; het feest dat Tournai hem in 1883 ter ere van zijn 50-jarig schildersjubileum heeft aangeboden en als derde de plechtige begrafenis in Tournai in 1887. Na de nodige foto's wandelen we langs het sprookjesachtige, met enorme pilaren gesierde, conservatorium terug naar het hotel. Tijd om naar bed te gaan; morgen is er weer een dag.
Bronnen
- Gallait Louis Tournai.
Op 7 september 2021 van http://connaitrelawallonie.wallonie.be/fr/lieux-de-memoire/galllait-louis#.YTe8FS2iFTE
- Sint-Maartensabdij van Doornik. Op 7 september 2021 van https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Maartensabdij_van_Doornik
- Sint-Pieterskerk. Op 7 september 2021 van https://www.de-lage-landen.com/article/een-kwetsuur-voor-doornik
---> 260 SPECIAAL DRUKWERK - Verwarrende Gebeurtenis