213 ANTOING

DE GEBOORTEGROND

Thea-Warrior

 

Het stadje Antoing ligt nog geen tien kilometer ten zuidoosten van Doornik. Deze omweg loont de moeite, al is het al vrij laat. Links en rechts cementindustrie, rechts de Schelde. Een vrachtwagen trekt op en witte stof dwarrelt door de lucht. Begrijpelijk dat deze streek de bijnaam 'het witte land' draagt. Door het houwen van kalkrots en de productie van kalk en cement bevindt zich overal fijn, wit stof. 

 

In het stadje is het even zoeken, maar dan staan we bij een schattig klein prinsesje, een kroontje op haar hoofd, een hartje in haar hand. Op de achtergrond iets van een poortgebouw achter hoge muren. Natuurlijk is het kasteel op dit tijdstip, aan het begin van de avond, niet te bezoeken. Ook hier geldt: van tevoren een afspraak maken.

Een gedicht van Naïs D'Hey maakt duidelijk waarom het kleine hart in de hand van het prinsesje zo glanst:

 

Het mooiste meisje van de wereld

kan slechts geven wat zij heeft.

 

Als u haar hart streelt

zal zij u geluk brengen.

 

Informatieborden spijkeren ons bij. Er staat dat de 'trou d'Antoing' op de Schelde een strategische plek en doorgang is. Geen idee wat 'trou' hier precies betekent. Gat? Sluis? Is hier tol geheven? Of wordt hier verwezen naar de oude steengroeve? Een ridder of krijgsheer heeft hier in de 10de eeuw al een houten fort opgetrokken. Volgens het wereldwijde web maakt dit fort in de 12de eeuw plaats voor een stenen donjon. 

Dit betekent dat Ailbertus d'Antoing, de door mij zo gekoesterde stichter van het Klooster van Kloosterrade, op deze plek in een houten behuizing is geboren. Dit is zijn geboortegrond; hier liggen zo rond 1060 zijn kindervoetstappen... hier op deze hoog boven de Schelde uittorenende heuvel. In 'Ailbertus - Kloosterstichter tegen wil en dank?' beschrijft Ramakers (2008) zijn familie. Zijn vader - de heer van Antoing - zou Amalrik hebben geheten en zijn moeder (jammer genoeg lijkt haar naam onbekend) zou eveneens van adel zijn. Hij heeft twee oudere broers, Zeger en Gilbert, en twee jongere: Thyemo en Walger. Of er meisjes in het gezin hebben geleefd? Ze worden niet genoemd... de zogenaamde meerwaarde van het mannelijk geslacht viert destijds blijkbaar hoogtij.

 

Als kind schijnt Ailbertus gewoon in Antoing naar school te zijn gegaan. Mogelijk thuisonderwijs. Als tiener studeert hij in Doornik aan de kathedraalschool en na zijn studententijd wordt hij kanunnik in het kapittel van de Onze-Lieve-Vrouwe. Hij doet werk als diaken en cantor, en gaat op een missie naar Rome. Daarna zoekt hij schijnbaar toch een andere weg, hij lijkt zich ietwat uit de wereld te willen terugtrekken. En gaat wonen in of bij een klein vervallen kerkje dat aan de rand van de Doornik staat. Toch is dat het ook niet helemaal, want Ailbertus droomt van een bijzondere plek tussen Maas en Rijn. Al dromend trekt hij  met Thyemo en Walger weg uit Doornik... om terecht te komen in het Land van Rode.

Al zoekend vindt hij daar de plek uit zijn visioenen en in 1104 krijgt hij van graaf Adelbert van Saffenberg toestemming om in de nabijheid van diens kasteel in 's Hertogenrade een kapel met klooster of kluis te bouwen. In de daaropvolgende eeuwen groeit het kleine houten kerkje van Ailbertus uit tot de grootse Abdij van Rolduc.

 

Sommige dromen komen uit, van dwalen in en rond Rolduc - in het huidige Kerkrade - dwaal ik nu met mijn echtgenoot rond de walmuren van het kasteel d'Antoing. De muren zijn verbijsterend hoog; het kasteelterrein vormt een redelijk onneembare veste. Tegen de avondlucht steken de kasteeltorens donker af, een vlag wappert in top. Volgens het wereldwijde web is het kasteel al generaties lang een van de residenties van de prinsen van Ligne. Wie zou er deze vijfde maart 2019 thuis zijn?