366 SFEERVOL MAASTRICHT - DEEL 1

OP ZOEK NAAR DE STADSGEEST

Thea-Warrior

 

Vanuit mijn hotelkamerraam kan ik de noordelijke koortoren van de Onze Lieve Vrouwebasiliek zien. De lucht is helder, het belooft een frisse dag te worden.

Na de gewone ochtendbesognes wandel ik naar de Stokstraat om bij daglicht de kapitelen van de apsis nader te bestuderen. Schitterend. In de hoek bij de regenpijp een aardig verweerd exemplaar. Verstrengeld in lianen komt een paard uit gewas. Hè, is het wel een paard? Het beest lijkt op een paard in de crypte van de Abdijkerk van Rolduc. Met een grote snavel staat links een soort grijpvogel bovenop een mens. Wordt deze mens in de nek gebeten? Ja...

Even tussendoor: Elizabeth den Hartog heeft over de Romaanse kapitelen in Maastricht een prachtig geïllustreerd boek geschreven: De Weg naar het Paradijs. 

Zij schrijft dat bij de restauratie van de apsis van de Onze Lieve Vrouwebasiliek in 1896 slechts drie originele kapitelen resteren.

In Roermond houwen werknemers van het Atelier van Cuypers & Co voor 735 gulden drieëntwintig nieuwe kapitelen. Gemodelleerd naar de drie originele en zes oude van de zuidelijke abside. 

Hm, dit ernstig verweerde grijpvogel-paard-kapiteel lijkt een oudje.

 

Elizabeth den Hartog heeft in vele steden in Europa kapitelen bestudeerd en daarbij heeft zij iets opgemerkt: de woeste en vervaarlijk uitziende dieren en monsters bijten en pikken naar mensen en planten of in hun eigen ledematen, maar nooit naar elkaar. Elizabeth verwijst in deze naar een opmerking van Sint-Augustinus in zijn Stad Gods '(God) wist dat de van een redelijke wil verstoken dieren, die in de wateren en op het land met velen tegelijk hun leven waren begonnen, veiliger en vrediger met hun eigen soort zouden omgaan dan de mensen, wier geslacht, uit maar één mens is voortgekomen.'  

Elizabeth meldt dat in bestiaria - middeleeuwse beestenboeken - herhaaldelijk oproepen staan als: 'Mensen, neem toch een voorbeeld aan het beschaafde gedrag van deze redelozen dieren.'

Ik denk dat wij-mensen in-deze samen nog een weg te gaan hebben. 

 

Minder goed geslapen vannacht. En na mijn acties van gisteravond ben ik te vermoeid om te wichelen, dus besluit ik het centrum en de sfeer van Maastricht te verkennen. Het Onze Lieve Vrouweplein baadt feeëriek in het winterse ochtendlicht. Via enkele winkelstraten kom ik uit bij het Dinghuis, een laatgotisch gebouw uit 1470. Tijdens de middeleeuwen zetelt daar het hooggerecht van de tweeherige stad Maastricht. Vervolgens fungeert het Dinghuis lange tijd als gevangenis en nu is de VVV er gevestigd. Ik scoor er het nodige leesvoer. Ooit is het diepe en hoge pand een verdieping hoger geweest, maar nu kent het een extreem hoog dak met een dakruiter met noodklok. In het verleden een handige uitkijkpost bij brandgevaar, vandaag de dag belt iemand 112. Ondertussen is het stilaan tijd om te gaan lunchen en lezen, dus op naar de voormalige Dominicanenkerk. In de boekhandel en lunchroom daar breng ik wel een paar uurtjes zoet.