STRIJDERS SINT-BARBARA EN SINT-JORIS
Thea-Warrior
In de Sint-Jan Evangelistkerk hangt een weldadige sfeer: verstilde rust en romantisch licht. Volgens de Koninklijke Heemkundige Kring van Tervuren heeft de Brabantse hertog Hendrik I in 1213 een kerk laten bouwen op het voorplein van zijn kasteel. Rond 1380 is die oorspronkelijk romaanse kerk vergroot en gotisch omgebouwd. Aan de westzijde heeft (in de kerk) een grote toren gestaan, maar wegens bouwvalligheid is deze rond 1779 afgebroken. De gevel is daarna van een classicistisch uiterlijk voorzien.
In het hoofdportaal zijn nog delen van de romaanse toren zichtbaar. Het huidige dak van de kerk wordt bekroond door een eenvoudige dakruiter.
Ik bewonder de glas-in-loodramen. Met hun ingehouden kleuren lijken ze me vrij nieuw te zijn. Een aantal ervan geven me het nodige te denken. Strijders? In één glas-in-lood wordt Sint-Barbara onthoofd. Het wereldwijde web onthult me dat Sint-Barbara de patrones is van de 'Koninklijke Verbroedering van de Genie van het Cavaleriekorps en de Gevechtsgenie'. Onderaan in het raam zijn de twee Geniesymbolen herkenbaar. Ik neem aan dat deze 'Verbroedering' het raam aan de kerk heeft geschonken.
Wie is Sint-Barbara? Vaak is ze herkenbaar doordat ze een toren in haar armen draagt. Hier staat de toren naast haar. In de toren een raam met een kelk met hostie erboven, het Lichaam en Bloed van Jezus Christus. Barbara heeft het christelijk geloof verdedigd.
Weinig is met zekerheid over de heilige Barbara bekend. Er bestaan wel de nodige legenden. Ze zou in Klein-Azië in Nicomedië hebben gewoond en op 4 december 306 de marteldood zijn gestorven. Als jonge vrouw sluit haar heidense vader haar op in een toren, zodat jongemannen die naar haar hand dingen haar niet kunnen belagen. Met hetzelfde doel bouwt hij haar een eigen badhuis... met twee ramen. Barbara verzoekt om een derde raam, want in het geheim heeft zij zich tot het christendom bekeerd en op deze manier kan zij de Heilige Drie-eenheid eren. Drie ramen Drie Lichten!
Barbara kiest ervoor om haar leven aan Jezus Christus te wijden en dus ongetrouwd blijven. Zodra haar vader heeft ontdekt dat zij zich tot het christendom heeft bekeerd, laat hij haar folteren - gezellig, die autoritaire vaders! - maar de volgende ochtend blijken al haar wonden genezen te zijn. In zijn woede onthoofdt hij zijn dochter eigenhandig. Volgens de legende straft God onmiddellijk, want hij wordt dodelijk door de bliksem getroffen.
Logisch dat de Heilige Barbara op grond van deze legende beschermt tegen brand, bliksem, storm en een plotselinge dood. Ze is de beschermheilige van gevaarlijke beroepen, waaronder mijnwerkers, slagers, steenhouwers, brandweerlieden, smeden, metselaars, explosievenopruimers en niet te vergeten artilleristen, genisten en infanteristen.
Op een tweede raam staat 'Weest Paraat'. In dit raam spietst Sint-Joris de draak aan de grond. Van oudsher wordt de draak vereenzelvigd met het heidendom. 'Het verslaan van de draak' houdt in dat een volk zich tot het christendom heeft bekeerd.
Wat de legende van de draak betreft... in Silena in Libië (of in Beiroet in Libanon, dat is onduidelijk) tiranniseert een draak, levend in een meer, de stad. Dagelijks offert de bevolking twee schapen aan deze draak zodat hij zich rustig houdt. Op een dag zijn de laatste schapen verorberd en eist de draak mensenoffers. Zo vallen vele jonge mannen en vrouwen ten prooi aan de draak. Dan valt het lot op de dochter van de koning: gekleed als bruid treedt zij de draak en haar dood tegemoet.
Op de weg ernaartoe ontmoet ze echter Joris op zijn paard. Ze doet pogingen hem weg te sturen, maar als Joris hoort wat er aan de hand is, slaat hij een kruisteken en daarna verwondt hij het ondier dat op hem toekomt met een lans. Joris draagt het meisje op om de draak aan haar ceintuur de stad in te leiden. Mak als een lammetje volgt de draak haar, maar de bewoners vluchten in paniek de stad uit; de bergen en kloven in. Joris roept hen terug: "Wees niet bang; ik ben hier om de draak te verslaan. Jullie hoeven enkel in Christus te geloven en je te laten dopen."
Joris belooft de draak te doden als iedereen zich door hem laat dopen. Koning en het volk gaan akkoord en op één dag laten meer dan 15.000 mensen zich dopen. Natuurlijk houdt Sint-Joris zich hierna aan zijn woord: hij doodt de draak.
Voor gelovige leken verwijst het glas-in-lood met Sint-Joris natuurlijk naar oplettend gedrag het boze te laten (geen zonden te plegen). Tegenwoordig betreft het beslist het onderkennen van het kwade in en van jezelf, maar in het kader van mijn energielijnen-onderzoek denk ik dat iemand middels dit glas-in-lood-raam (aan ingewijden) onthult dat er Energielijnen in de Sint-Jan Evangelistkerk lopen: het Licht is hier aanwezig.
Sint-Joris van Cappadocië is overigens een van de vele heiligen waarvan wordt aangenomen dat hij nooit heeft geleefd. Het wereldwijde web vertelt dat hij op 23 april 303 is gestorven. In de beroemde Legenda Aurea uit het laatste kwart van de dertiende eeuw staan legenden over hem opgetekend. Het lijkt erop dat een verhaal uit de Griekse mythologie is aangepast: de Griekse held Perseus, die ook een draak heeft verslagen, verandert in de christelijke Sint-Joris. 'De geboorte van Sint-Joris' in het verleden is een logische zaak; degenen die ten oorlog trekken hebben een Heilige nodig. Geen biddende beschermheilige, maar een krijgshaftig type dat overweg kan met lans of zwaard en aldus het kwaad overwint. Tijdens de Tweede Kruistocht (1145-1149) stelt Richard Leeuwenhart zichzelf en zijn leger onder bescherming van Sint Joris. Het rode kruis op de witte achtergrond van de kruisvaarders wordt later het heraldisch Kruis van Sint Joris.
Overigens is Joris tussen 275 en 285 na Christus in de Romeinse provincie Syria Palaestina geboren: in Lod in een christelijke familie. Zijn vader, een legerofficier, sterft als Joris nog jong is, maar net als zijn vader wordt hij militair en hij brengt het tot officier in het leger van de Romeinse keizer Diocletianus. Als de laatste een decreet uitvaardig om de christenen te vervolgen, weigert Joris deel te nemen en verklaart hij zelf christen te zijn. Hierop gelast Diocletianus dat Joris ter dood wordt gebracht. Joris wordt gevangengenomen en gefolterd, en ondanks dat hij op een rad met tweesnijdende zwaarden wordt gelegd, in een ketel met kokende olie wordt gestopt en een beker met gif moet leegdrinken, loopt hij geen verwondingen op. De echtgenote van Diocletianus, de keizerin van Rome, is van dit wonder zo onder de indruk dat zij zich laat dopen. Het eind van dit liedje is dat zij samen met Joris ìn het Beloofde Land op de toren van een stadsmuur wordt onthoofd.
Natuurlijk is het een beetje treurig dat er geen historische bronnen bestaan die het laatste ondersteunen!
Bronnen
- Legenda aurea. Op 14 maart 2022 van https://nl.wikipedia.org/wiki/Legenda_aurea
- Sint-Jan Evangelistkerk. Op 14 maart 2022 van https://heemkundetervuren.be/geschiedenis_tervuren.html
- Sint-Jan Evangelistkerk. Op 14 maart 2022 van https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Jan-Evangelistkerk_(Tervuren)
- Sint-Barbara - Tervuren. Op 14 maart 2022 van https://www.kamp-vogelsang.be/interactief/uw_fotos_2012/tervuren_01/
- Sint-Barbara van Nicomedië. Op 14 maart 2022 van https://nl.wikipedia.org/wiki/Barbara_van_Nicomedië
- Sint-Joris. Op 14 maart 2022 van https://nl.wikipedia.org/wiki/Joris_van_Cappadocië
- Tweede Kruistocht. Op 14 maart 2022 van https://nl.wikipedia.org/wiki/Tweede_Kruistocht
---> 325 IN DE SINT-JAN EVANGELISTKERK - Via de Honderdman naar de Madonna met de Chi-Rho